De landbouwgewassen van Burkina

Zaterdag 13/12
Gepakt en gezakt vertrekken ik en Moïse terug naar de stad Koudougou. Terwijl Moïse enkele boodschappen gaat doen blijf ik bij Emmanuel Kabré. Hij is de man die de communicatie verzorgt van de organisatie. Als er een activiteit is (bv. mijn afscheidsceremonie) zorgt hij dat iedereen wordt uitgenodigd. Daar hoort ook een radiospotje in Frans en Mooré bij want niet iedereen kan lezen. Hij is naast een verdeler van Telemob (naast Airtel en Telecel één van de drie telefoonoperatoren) ook handelaar van gewassen. Hij toont mij de gewassen en wil dat ik er telkens een foto van maak: drie soorten sesam, twee soorten gierst, bonen, noten van de karité-boom, soumbala en arachidenoten. Geduldig legt hij uit waarvoor elk gewas kan gebruikt worden. Uit sesam wordt olie geperst, gierst is het basisingrediënt voor dolo en to, van noten van de karité-boom maakt men karitéboter (voor een zachte huid), soumbala wordt geserveerd bij kip en van arachidenootjes maakt men o.a. saus en olie. Arachidenootjes worden door vrouwen ook gebruikt als ruilmiddel voor bv. suiker, een product dat ze zelf niet produceren. De gewassen verkoopt Emmanuel nu nog via een tussenhandelaar maar op termijn wil hij rechtstreeks verkopen. Hij is voorzitter van SOCO (Société de commerce des produits argicoles), een organisatie van 18 leden die gewassen opkopen en verkopen. Plotseling passeert een manifestatie, het blijkt een herdenking te zijn voor Norbert Zongo, een journalist die op 13 december 1998 werd vermoord. Norbert Zongo is geboren in Koudougou en was de moord op de chauffeur van François Compaore (de jongere broer van de vorige president) aan het onderzoeken. Voordat we gaan rondslenteren op de markt van Koudougou bezoeken we een tapijtenverkoper die ook lid is van A.A.C.O.D.E.K. De markt is grotendeels overdekt en het aantal kraampjes is immens. Moïse passeert eerst langs een tante die yam (een soort maniok) en zeep verkoopt. Enkele kraampjes verder zie ik voor het eerst Belgische kost liggen: aardappelen! Ik weet niet of zijn tante mijn verwondering heeft gezien maar op het eind van ons marktbezoek geeft ze mij een zakje patatten. Moïse koopt met de hulp van een kennis stof waaruit hij hemden (twee met lange of drie met korte mouwen) zal laten maken.
Tijdens de busrit van Koudougou naar Ouagadougou valt mij een groot reclamebord langs de weg op. "Opératon Zero sachet plastique" staat erop met een aantal redenen om de vervelende zwarte zakjes niet meer te gebruiken. Op dit vlak is nog een hele lange weg af te leggen, elke verkoper grijpt automatisch naar de plastic zakjes en bij gebrek aan een deftige stortplaats slingeren ze na gebruik overal rond... .
Als afsluiter gaan we eten in de Foyer en als ik Mien vertel over het dorpsleven zegt ze dat de situatie in Burundi nog erger is niettegenstaande er meer vruchtbare grond is.